Aziz MUSTAFA

NË KORRIK, KUR UNË S’DO TË JEM MË…

(fragment romani)

Të dielën kur u shfaq te dera pastruesja, u gëzova aq shumë sa gati e mora ngrykë.Ajo u çudit fort dhe buzëqeshi me mirësjellje. Vetëm atëherë m’u kujtua se nuk ia dija as emrin, e megjithatë më erdhi keq që ta pyesja tani. E lashë atë punë. Mund ta pyesja Fadilin, traktoristin. Ai i dinte punët e hallkut si askush tjetër në katund.

Pastruesja i përvoli mëngët. Ishte një grua e moshës së mesme që i bënte punët pa fjalë dhe nuk përzihej në punë të huaja. Burrin ia kishin vrarë në luftë. Kaq dija për të, asgjë më shumë. Kur u morëm vesh për punët që do t’i bënte në shtëpinë time, i tregova se vuaja nga një sëmundje e pashërueshme. Ajo më këqyri me keqardhje dhe shtrëngoi buzët. U nguta t’i tregoja se sëmundja ime nuk ishte ngjitëse, por ajo vetëm buzëqeshi. Ishte grua e fortë dhe nuk trembej aq kollaj. I dhashë një kuti me dorëza polivinili, maska për fytyrë dhe një përparëse.

Atë të diele gruaja pati më shumë punë se zakonisht. Kur iku ajo mbas nja dy ore, dhoma ime shkëlqente. Dritaret i gjeta hapa krah, xhamat të fshirë, çarçafët e shtratit të bardhë dëborë, dërrasat e dyshemesë vezullonin. Gruaja kishte hedhur edhe freskues ajri me aromë levendeje. Mirë që i dhashë bakshish. E meritonte.

U shtriva në shtrat me laptopin në prehër. Aty i shënoj gjithë këto që po ju rrëfej. Por jo sot, jo, thashë me vete, dhe disi me nxitim shkova në kuzhinë, hapa dollapin ku i mbaja disa shishe me verë dhe një uiski njëzet vjet të vjetër që para disa vitesh ma kishte bërë dhuratë një fqinji im zviceran, Lübke. M’u kujtua Lübke i ngratë që vdiq në një aksident trafiku dimrin e shkuar. Ja, pra, thashë me vete, tani do ta pi këtë uiski për shpirtin e Lübkes. Po këshillat e mjekut? Në djall me këshillat e mjekut. Jeta e shëndetshme s’qe më prioritet për mua. Në mos jetofsha gjashtë deri në tetë muaj, do të jetoj pesë deri në shtatë muaj, katër deri në gjashtë, tre deri në pesë… Çele uiskin e mallkuar dhe mbylle gojën! E çela shishen me një ndjenjë solemniteti dhe thashë me vete: Uiski nuk shkon pa duhan. Hë tash, ku i kam lënë ato purot e shtrenjta që i bleva në Zürich? Duhet t’i gjej. S’pihet uiski pa një puro të mirë. Po, po, do të ulem në verandë si një aristokrat anglez dhe do të tymos puro e do ta pi uiskin e Lübkes. Kërko e hallakat nëpër dollapë, mezi e gjeta kutinë e drunjtë me puro.

Duke rrëkëllyer uiskin e duke tymosur puron me shumë kënaqësi, sytë i mbaja te porta e oborrit, thua se prisja që nga çasti në çast dikush do të shfaqej te dera. Kush? Askush. Veç pastrueses askush s’bënte më këndej. Vallë, si u zbraz kështu kjo shtëpi që dikur ziente nga njerëzit? Gjithë ato ndeja, dreka e darka, zëra fëmijësh… E tash? Oh çfarë vetmie gërryese!

Tutje tëhu, përtej gardhit të thurur me duart e tim eti, dukeshin degët e harlisura të dardhës së vjetër. Kjo dardhë kishte parë më shumë se çdokush tjetër, dasma e vdekje, gëzime e hidhërime, takime të fshehta dashnorësh në netët e verës nën qiellin mbushur me yje dhe ja, ende po qëndronte si një dëshmitare e shurdhër, vetmitare, stoike. Mos do të qash? thashë me vete dhe qesha, e pastaj, qava përnjëmend.

Qielli po errej me ngadalë ndërsa unë vazhdoja të tymosja puron duke pirë nga një gllënjkë uiski për shpirtin e Lübkes dhe për shëndetin e të gjithë njerëzve të mirë që i kisha takuar e njohur në jetën time.

*

Të nesërmen, ende pa dalë mirë dielli, uturima e traktorit ma prishi gjumin. Nuk më erdhi mërzi aspak. Pas shumë ditësh e netësh të kaluara në një agoni të lodhshme, si i zënë pisk mes realitetit dhe vegimeve, as andej, as këndej, ky qe mëngjesi i parë që po e gdhija pa përtesë, pa asnjë dhimbje në trup e në shpirt, i kthjellët si uji i burimit. U ndjeva më i lehtë, sikur gjumi i rehatshëm ndihmuar nga ilaçet qetësuese, një gjumë i zbrazët, i verbër, pa ëndrra të bezdisshme e makthe, ma kishte hequr nga supet një barrë të rëndë, barrën e kohës së pamjaftueshme.

Lakuriq deri në brez, u çova dhe e hapa dritaren. Një erë e lehtë me aromë bari të kositur përzier me erën e dheut më goditi lehtas, me hove, si një tyl i butë, në gjoks enë fytyrë. Si është kjo punë, mendova, pse njeriu e nis dhe e sos jetën i dalldisur pas gjërave të përkohshme, kalimtare, pa i vënë re këto mrekulli të vogla? Ja edhe unë, një shpërfillës, një i verbër që gjithë jetën vetëm ka këqyrur pa parë asgjë, më në fund, në perëndim të kohës sime, po bëhem më i vëmendshëm, më mendjehapur, dhe tani as vdekja s’po më duket si diçka përfundimtare.

Sodita për një kohë qiellin e skuqur mbi Kodrën Lindore. Ishte dita e parafundit e shtatorit. Vjeshtë e ngrohtë, mbase e fundit për mua.

Kushëriri im, Fadili, mocanik me mua, i kishte hyrë sërnishtës e po e bënte ugar. E lëshonte plugun dhe hullia e lavrës mbushur me skrraja i ndillte korbat. Me një kapele të zbehur nga dielli, rrasur deri te veshët, me cigaren në buzë, Fadili shkelte pedalin e gazit dhe i jepte këngës duke bërtitur me sa i hanin mushkëritë. Zhurma e tmerrshme e traktorit ia mbyste këngën Fadilit, por ai vazhdonte të këndonte me një pasion aq të madh sa të shkonte mendja se ky po i këndonte publikut e jo arës, kodrës, përroskës,shkurreve e ferrishtave dhe zogut në majë të lisit. Nesër apo pasnesër, Fadili do të hedhë farën e grurit e pastaj do ta presë borën që ta mbulojë arën. Këtu dimrat dinë të jenë të gjatë, të ashpër dhe të errët, por me t’u shkrirë bora, gruri do të mugullojë si një qilim i blertë. Në korrik me kësmet, kur të piqet gruri, Fadili do ta ndezë kombajnën, do ta korrë grurin, e pastaj me ato duart e mëdha të zdralosura e me lëkurë të regjur do t’i shkokëlojë kallinjtë për të vlerësuar rendimentin vjetor. Në korrik. Kur unë s’do të jem më. Verës.

Tani më mirë të kthehem në dhomën time, sepse s’dua të mendoj për gjëra që nuk varen prej meje. Njeriu duhet ta mbajë krahun në punë, e mendimet e errëta sa më larg. Lavdi zotit që unë s’jam krejt i ngathët dhe disa gjëra më vijnë për dore. Sot do të zbres në bodrum për të fshirë pluhurat nga raftet dhe nga veglat e babait tim e pastaj do t’i shtrëngoj mirë e mirë vidhat e tryezës sime të punës që po luhatet e po krikëllin duke më prishur nervat. Me sa duket, njeriu nuk pushon kurrë së menduari për këtë e për atë deri në mbarim të kohës së tij. Brengat dhe telashet e vogla nuk i sosen deri në grahmën e fundit. Edhe unë kështu: do ta ndreq skrivaninë e pastaj do të ulem e do të shkruaj e të shkruaj derisa të mos mund të shkruaj më.