Tregim
“Rrini të qetë, në ferr ka vend për të gjithë dhe nuk ia vlen të bëni në garë kaq të ashpër, për të treguar se cili është më i poshtër se tjetri!”–F. Dostojevski
Bajram SEFAJ
Për të vdekurit, është fjala. Veçmas për ata, si puna ime që, në gjallje mbi tokë, si të kishinqenë nën tokë. Kurnë jetën e gjatë e ngratë, gjallëronin mbi tokë, jeta ndaj tyre tregohej kurnace, e egër, e pamëshirshme, e pashpirt, idhnake dhe mizore…, nuk u jepte pothuajse asgjë. Nuk u dhuron asnjë kacidhe, asnjë të mirë, e vlershme, ndërkaq, as ata,nga ana e tyre, jetës së atjeshme ,éternele, (i thonë francezët asaj jete atje),pra, jetës së nëndheshme, të gjatë e të ngratë,kur të gjitha qeniet njerëzore, njëherë mirë, janë të barabarta, janë të barabarta sepse janë të vdekur, në e mirë kjo universale, barazie!
Padrejtësitë e kësaj bote në jetë, dallimin midis të pasurve të varfërve, shlyen e asgjësohen përgjithmonë!
Mendo[B1] (ni) mirë. Mendo(ni) e vraje(ni) mendjen. E vë(ni) gishtin mbi tëmth: kjo çështje kaq serioze, lë të vihet në peshojë (në kandar, pse jo!) mund tëzgjasë edhe përvetëm për pak çaste, deri sa të kryhen ceremonitë tradicionale të varrimit.Në varrimin e pasanikut, mund të ketë më shumë pjesëmarrës. Të veshur me rroba të zaza, kat e krevate (costumcravate),mund t’ia krisin një a më shumëfjalimelamtumirës, të sheqerosura me fjalë të ëmbla, herë-herë të gemta. Mashtruese. Shtriganë!
Shumë nga oratorët, sidomos ata që janë të vijës së ngushtë të pemës familjare, vëmendjen me shumë e kanë të përqendruar në përmbajtjen e testament, të ngujuar atje në dollap apo në barkun e kasafortës, se sa në fjalët boshe të folësit të radhës.Dekiku i fundit të jetës, soset, s’ka më, përfundon Ndoshta vazhdon edhe për pak çaste. Të pasurit, rrugën e fundit, nga vendbanimi deri të Varrezat, kur është edhe vendbanimi tyre, i fundit, si për çdo kënd, mund të bëjnë mbi dilizhanëse, karroca, automjet të shtrenjtë, ndjekur nga kolona e gjatë e automobilave po ashtu, të shtrenjtë, vezullues, të porsa ardhur nga një botë tjetër e largët…
*
Mirë u bë, fort mirë u bë, kur qielli u hallakat, u shkund e, s’dihet nga cili kat i tij, u shpalua kjo porosi gatuar,përmbledh e stampuar në paftë të bardhë….
Aq shumë u gëzovadhe u lumturova sa, akoma pa e lexuar mirë, me nguti e vura nën nëntitull, thua se ekzistonte rreziku (i zi) se do ma vidhte ndokush…I thash vetmisë time memece, u be fort që hasa në këtë porosi, nga kushdo që vjen, mirë se vjen e, aq më parë, kur vjen nga mendja e ndritur, e njëshkrimtari kreativ e me nam botëror. Po, kjo ore mik, s’është tjetër pos dhuratë e perëndisë (fr: cadeau de dieu!). Dhuratë e ndarë në dy pjesë, ama. Pjesa e parë, e mira: se me erdhi në një çast kritik, kur u rroka, fyt për fyt, me një temë misterioze, të ngatërruar e të mykëtqë, kurrqysh t’ia zë petën e rrëfimit, duke që luajtur kështu, rrolin e një të dështaku i maniak, kur me meditimet, refleksione dh broçkulla e tij kësodore të vyshkura e bajate, mundon vetën dhe të tjerët. U sorollatura andej këndej, u solla e pështolla, si pordha nëpër të linjta, siç thotë populli ynë (përjetësisht i vuajtur) e, në vend së t’i bie shkurt e trup e shqip: të them atë që synoja(vdisja) tathoja: vdekja, çasti i ndërrimit jetë, shuarja a ikja nga kjo botë, automatikisht shlyen e asgjëson krejt, dallimetmidis të pasurve dhe të vobektëve. E mira, pra, e porosisë, si e porositur,që befasisht zbriti nga pala e shtatë e qiellit, ishtengase,aty për aty, ndërpreu e preu, fluturimin tim imagjinar e të kotë fare. Në porosinë të madhit fisnikutFjodor, nuk e gjeta atë që synoja, atë që shpresoja se do ta gjej. Nuk rrihnim dot të njëjtin thumb. Nuk i binim e dridhnim të njëjtin tel. Shkrimtari mirënjohur,kishte problem më të lehte dhe më kollajshëm së unë, si marrës i porosisë: “Rrini të qetë, në ferr ka vend për të gjithë dhe nuk ia vlen të bëni në garë kaq të ashpër, për të treguar se cili është më i poshtër se tjetri!” -F.Dostojevski.
*
Në këtë botë të mbidheshme, numri i të poshtërve, në mënyrë rapide e pandalshme, marramendëse, shtohet përditë e më tepër, sa që, menjëherë e pa hezitimi, mund të shkrepë urdhri: të ngritët një aneks Ferri, shumë herë më i madh se që është ekzistuesi vetë!
Me porosi e nisa, me porosi, po e përmbaroj kë copë hall që me solli dhimbje të madhe, si të pashërueshme kurrë. Paulo Coelho, porosite: “Gjej dikë që të bën të qeshësh, sepse mjafton një buzëqeshje për të bërë rrëzëlluese një ditë të zymtë!”.
Gaillard, 02/04/2023
